دایکی نیشتمان
له کاتی نیوه‌شه‌و دا بوو شه‌وێ دی
ژنێکی پیر و ڕه‌شپۆشم له خه‌و دی
به پارێز چوومه پێش لێی و گوتم پێی
چکاره‌ی دایه پیره، پێم بڵێ کێی ؟
له‌به‌ر چی وا دژ و داماوی دایه
چ قه‌وماوه که وا شێواوی دایه ؟
چیه؟ چۆنه له‌به‌ر تۆ دا جلی ڕه‌ش ؟
سه‌ر و شان و ملت بۆ ناوه‌ته هه‌ش ؟
.....
گوتی : نازانی ڕۆڵه‌ی هیچ نه‌زانم
ئه‌من کێم؟... ڕۆڵه ، دایکی نیشتمانم
له تاوی ئێوه‌یه وا مات و گرژم
له سوێی ئێوه ده‌سووتێم و ده‌برژێم
ده‌بینم ئێوه داماو و هه‌ژارن
کز و خه‌مبار و زار و لێو به بارن
منیش بۆیه په‌رێشان و په‌شێوم
ده‌بینی باری خه‌م نیشتوه له لێوم ؟
نه‌خۆشن ئێوه، بۆیه من نه‌خۆشم
ئه‌سیرن ئێوه، بۆیه ڕه‌ش ده‌پۆشم
.....
به قوربانت ده‌بم ئه‌ی دایکی دڵسۆز
مه‌به چیدیکه تۆ دڵته‌نگ و ئاڵۆز
ته‌ماشاکه کوڕی تۆ شادن ئێستا
هه‌موو سه‌به‌ستن و ئازادن ئێستا
.....
ده‌زانم ڕۆڵه‌گیان خه‌ڵکی مه‌هاباد
له ژێرده‌ستی کران ڕزگار و ئازاد
به‌ڵام ڕۆڵه‌م برای ئێوه له سه‌قز
ته‌ماشاتان ده‌که‌ن داماو و سه‌رکز
چ شه‌رمه کاری ئێوه پێکه‌نین بێ
به‌ڵام کاری ئه‌وان گریان و شین بێ
ئه‌گه‌ر پێت خۆشه جلکی ڕه‌ش نه‌پۆشم
بکه‌ن ئازاد کوڕانی دیم و خۆشم
.....
له‌به‌ر خۆت داڕنه دایه جلی ڕه‌ش
دڵت ڕوون بێته‌وه کوڵمه‌ت ببێ گه‌ش
هه‌نیسکان به‌س بده چیدی مه‌که شین
ببینه به‌یڕه‌قی سوور و سپی و شین
ببینه (پێشه‌وای) مه‌شهووری ئێمه
ببینه تۆ ڕه‌ئیس جمهووری ئێمه
ببینه هێزی پێشمه‌رگه و بزانه
که نووکی نێزه شمشێری ئه‌وانه
له ژێرده‌ستی ده‌کا ڕزگار و ئازاد
ته‌واوی کورده‌واری وه‌ک مه‌هاباد
هیمن
مانگه شه‌و
به‌ڵێنی ڕاگه‌یاندێ ڕاسپارده
گوتی : بۆت دێته بن ئه‌و پارده، غارده
له جێ ژوانێ له‌مێژه چاوه‌ڕێتم،
نه‌هاتی ، کیژی جوانی هه‌ڵبژارده !
ته‌زووی گه‌رمم به له‌ش دا دێ، ئه‌گه‌رچی
ته‌زاندی شان و پیلم به‌ردی پارده
وه‌ره با ڕه‌نگ و ڕوخسارت ببینم
به‌من چی تیشکێ داوێ مانگی چارده
گڕی ئه‌و ڕوومه‌ته‌ی تۆ گه‌رم و جوانه
تریفه‌ی مانگه‌شه‌و، جوانیش بێ، سارده
به‌هاری زه‌رد
(بۆ له‌یلا قاسم)
هه‌میشه ده‌رد ده‌بینم، ده‌رد ده‌بینم
درۆی دوژمن ، ده‌هۆی نامه‌رد ده‌بینم
مه‌گه‌ر زه‌ردایی ناکه‌ن چاوه‌کانم
که ڕه‌نگی نه‌وبه‌هاری زه‌رد ده‌بینم
.....
به سۆزه‌ی با که سکڵی دڵ گه‌شاوه
ده‌روون پڕ سۆز و، فرمێسکم خوناوه
له دووی له‌یلا به واوه‌یلا و شیوه‌ن
ده‌ڕۆم و پۆلی شینگێڕم به دواوه
.....
بزه‌ی هاتێ گوتی : ڕووناکه ئاسۆم
وه‌ره جه‌للاد په‌تت باوێژه ئه‌ستۆم
ئه‌وه په‌ت نییه میداڵی ئیفتیخاره
که بوومه قاره‌مانی میلله‌تی خۆم
ئه‌وه‌ی بیست شاعیر و گریا به‌زاری
ئه‌گه‌رچی به‌سترابوو لێو و زاری
گوتی: له‌یلا هه‌میشه پایه‌داری
له ژێر خاکا له پێش چاوان دیاری
.....
که تۆ تۆرای له چاوان وه‌ک خه‌وی من
له بسکت ڕه‌شتره مانگه شه‌وی من
بڕۆ مه‌جنوون به له‌یلای خۆت مه‌نازه
که ناوبانگی پتر ده‌رکرد ئه‌وی من
1985
شه‌رابی خه‌ست
جێژنی نه‌ورۆزه، شه‌رابم خه‌ست تره
تا نه‌ڵێن بولبول له شاعیر مه‌ست تره
جوانی گوت شۆخی له‌باری باده‌گیر:
" ئه‌و که‌سه‌ی سه‌رمه‌ست تره، سه‌ربه‌ست تره
"انچنانرا انچنان تر میکند "
شاعیری ده‌روه‌ست به مه‌ی ده‌روه‌ست تره
چیمه‌نی شێلا به شایی کیژی کورد
وه‌ی دڵم له‌و چیمه‌نه پێ په‌ست تره
من بڕستم لێ بڕا یا کیژی شار
زۆر له کیژی ده‌شته‌کی به‌یده‌ست تره
1978
خۆزگه
خۆزگه وه‌ک خۆر نه‌مدیبایه شه‌وی تار
خۆزگه تاوێ ڕام نه‌بواردبایه بێ یار
خۆزگه پیری که‌له‌لای نه‌ده‌کردم
خۆزگه له یه‌که‌م ژوانگه دا ده‌مردم
1977
خونچه‌ی سیس
دیتم له‌ناو دار و ده‌وه‌ن
له سه‌ر چڵی سووره گوڵێک
هه‌ڵکورمابوو، ده‌یکرد شیوه‌ن
به‌ری به‌یانی بولبولێک
گوتم ئه‌ی مه‌لی دڵسووتاو
چییه ، بۆ ده‌ناڵی به تاو؟
که ناڵینت بۆ ئه‌وه‌یه
گوڵت وا زوو هه‌ڵوریوه
ئه‌و ناڵینه بێ فایده‌یه
بۆچی نازانی، نه‌ت دیوه؟
گوڵ هه‌فته ناباته سه‌رێ
سیس ده‌بێت و هه‌ڵده‌وه‌رێ
وه‌ڵامی دامه‌وه بولبول
به شێنه‌یی، به کاوه‌خۆ
گوتی ناناڵێنم بۆ گوڵ
که سیس بووه، ده‌زانی بۆ؟
ئه‌و عومرێکی ڕابواردووه
پشکووتووه جا سیس بووه
ناڵینی من بۆ خونچه‌یه
بۆ خونچه په‌شێوه حاڵم
ئه‌و داخه له دڵمدا هه‌یه
بۆیه هه‌میشه ده‌ناڵم
ئه‌و، پێش پشکووتن سیس بووه
به جوانه‌مه‌رگی مردووه
هیمن
خاوه‌نی زێڕ
له‌بار و قیت و قۆزه خاوه‌نی زێڕ ئه‌گه‌ر کووڕه و وه‌گه‌ر گۆجه و شه‌ل و گێڕ
به‌ژن باریک و شووش و شۆڕه‌لاوه ئه‌گه‌ر پیرێکی خوێن تاڵه و ورگ تێڕ
ده‌ڵێن زانا و ئه‌دیب و خوێنده‌واره ئه‌گه‌ر نه‌ی خوێندبێ شه‌ش پیت و دوو دێڕ
به‌ڵام زێڕت نه‌بێ سووکی ئه‌گه‌ر تۆ بده‌ی ده‌رسی هه‌زاری وه‌ک شکسپێڕ
هیمن
هێمن
چاوەڕێی شەوێکم قەت نەنوسراوەو نایەت
چاوەڕێی ووشەیەکم قەت نەوتراوەو ناوترێت
من ئەزانم کە ڕۆژگار ئەمکات بە دیاری خۆڵ
بۆیە دنیا بەردەوام دەبینم بە تاریکی و ڵێڵ
ئەمزانی ڕۆژێ من ئەگۆیتەوە بۆ سامان و ماڵی دنیا
بۆیە قەت خۆشیم نەدا بەدڵم فێرم کرد ژیانی تەنیا
زانیم دوا رۆژم تەنهایو بێ کەسیە
بۆیە لەکەس نزیک نەبومەوە تا نەزانن خەمم دڵداریە
ئای بۆ خوا دڵی دروست کرد هەتا مرۆڤ پێی بژی
نەیزانی کەڕۆژێک ئەبێ بەگەورە ترین پیاو کوژ زۆرترین کەس لەناو دەبات
بەچاوی پڕ گریانەوە دەست بەرز ئەکەمەوە ئەپاڕێمەوە لە خوا
کە دڵێ دروست بکا وەفاو خۆشەوتستی تیابێت نەک کەیفو سەف
چاویلکه
له‌و ده‌مه‌ی ڕا دڵم لێی داوه بۆ ژوان
من دێوانه‌ی چاوی جوانم، چاوی جوان
گه‌رچی خه‌ڵکی وڵاتی چاوجوانانم
چاوی جوانم نه‌دی تێر به چاوانم
هه‌تا لاو بووم چاوی جوانم لێ ون بوو
په‌چه و ڕووبه‌ند و چارشێوم دوژمن بوو
ئێستا پیرم و که‌وتوومه‌ته ئاویلکه
هێمن
چاره‌نووسی شاعیر
به‌هار بوو فه‌سڵی زستانم ئه‌گه‌ر یارم ده‌گه‌ڵ بایه
درۆیه گه‌ر گوتوویانه به خونچێکی به‌هار نایه
له بارانێ مه‌پرسه تا هه‌ور بگرێ به‌ری ڕۆژێ
ده‌بێ بگریم هه‌تا ڕووی تۆ له ژێر چارشێوی ڕه‌ش دایه
هه‌ناسه‌م لاده‌دا چارشێو و ڕووبه‌ندی ڕه‌شت ئاخر
هه‌ور هه‌رچه‌نده پڕ بێ کوا حه‌ریفی قودره‌تی بایه؟
له ژێر سایه‌ی برۆکه‌ت دا حوکمڕانی ده‌کا چاوت
له سایه‌ی دۆخی شمشیره که حاکم حوکمی ئیجڕایه
له‌سه‌ر به‌فرێ به‌کار نایه وه‌کوو بیستوومه داوی ڕه‌ش
له‌سه‌ر کوڵمه‌ت ئه‌دی بۆ دڵگره ئه‌و بسکه تاتایه ؟
هونه‌ر ناتوانێ جوانی تۆ به‌هیچ شێوێکی بنوێنێ
له مه‌ڕمه‌ڕ چۆن ده‌تاشرێ هه‌یکه‌لی ئه‌و به‌ژن و باڵایه؟
به ڕیشی بۆزه‌وه سوجده ده‌به‌م من بۆ جه‌ماڵی تۆ
ئه‌دی بۆچی ده‌یانگوت دار که پیر بوو تازه دانایه؟
بزه‌ت نایێته سه‌ر لێو و به‌زه‌ت نایه به حاڵمدا
ئه‌گه‌رچی زۆر له‌مێژ ساڵه له دووت ده‌خوشێم وه‌کو سایه
ده‌زانی بۆچی من هێنده په‌رێشان و خه‌فه‌تبارم
له بازاڕی ژیان غه‌یری هونه‌ر نیمه چ سه‌رمایه
به توتوش تووشی مه‌کته‌ب بۆ ده‌هاتم، من که زانیبام
خه‌فه‌ت، مه‌ینه‌ت، که‌سه‌ر ، حه‌سڕه‌ت، به‌شی ئینسانی زانایه
له‌گه‌ڵ چاره‌ڕه‌شی و دووره‌به‌شی و نه‌گبه‌ت ده‌بێ هه‌ڵکه‌م
له‌مێژه چاره‌نووسی شاعیرانی کوردی هه‌ر وایه
هیمن
RSS Feed